De meeste ouderen wonen in de steden en blijven het liefst zo lang mogelijk in hun eigen vertrouwde woonomgeving leven; ouderen zijn honkvast en hechten aan de eigen woning en de wijk. Omdat veel ouderen in hun woning willen blijven wonen, óók wanneer zij minder mobiel en vitaal worden geeft dat spanning met het woonbeleid van de gemeente dat gericht is op de doorstroming op de woningmarkt. De lage verhuismobiliteit van ouderen kan een obstakel vormen voor huishoudens die nog aan het begin van hun wooncarrière staan. Voor ouderen is het aanpassen van de huidige woningen aan de wensen van ouderen van groter belang dan het bouwen van nieuwe woningen. De behoefte aan aangepaste woningen neemt met de toename aan ouderen toe.

Het rijk en de gemeenten willen dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen (zorgbeleid). Het aanbod van seniorvriendelijke woningen is in de gemeente beperkt. Dat betekent dat bestaande woningen moeten worden aangepast. Niet alleen om de ouderen veilig en comfortabel te laten wonen, maar ook om het kostenbesparende element van langer thuis wonen ook daadwerkelijk als gemeente te halen. Gemeente, financiers, zorginstellingen en woningbouwcorporaties zouden samen moeten werken om een voor de inwoner zo geschikt mogelijke oplossing te vinden. De kloof tussen ouderen die zelfstandig wonen en het verpleegtehuis voor ouderen die vaak hoogbejaard en hulpbehoevend zijn is te groot. Voor die categorie ouderen moet zo’n minimaal vijftien jaar leefgenot overbrugd worden. Juist voor deze groep senioren zijn tussenwoonvoorzieningen nodig. Ook dient naast de aandacht voor woonvoorzieningen en hulpverlening voor de gepensioneerden en hoogbejaarde inwoners extra aandacht te komen voor de bereikbaarheid en toegankelijkheid, van winkels, nutsbedrijven, parkeervoorzieningen en openbare gebouwen.

De woonsituatie van autochtone en niet-westerse allochtone 65-plussers verschilt aanzienlijk. Niet-westerse allochtonen wonen relatief vaak in een huurwoning; nog geen 16 procent van hen woont in een koopwoning, tegenover ongeveer de helft van de autochtone en westerse allochtone 65-plussers. Dit betekent dat zij vaker dan autochtone ouderen afhankelijk zijn van woningcorporaties als het gaat om woningaanpassingen. Niet-westerse allochtone 65-plussers wonen ook veel vaker in een appartement, maisonnette of bovenwoning dan autochtone ouderen. Vooral Surinaamse en Antilliaanse ouderen wonen vaak in een meergezinswoning; slechts 37 procent van hen woont in een eengezinswoning. Niet-westerse allochtone ouderen wonen ook vaker minder ruim. Daarnaast wonen zij veel minder vaak in een woning die geschikt is om oud in te worden. Van de Turkse en Marokkaanse 65-plussers woont 45 procent niet in een voor ouderen geschikte woning; onder autochtone 65-plussers geldt dit voor 31 procent. Over het algemeen is de woning en de woonomgeving van niet-westerse allochtone ouderen minder geschikt om oud in te worden dan die van de autochtone oudere huishoudens.

Analyse van knelpunten op de Rotterdamse woningmarkt 

Het ruimtetekort voor woningen, de dure grondstoffenprijs sinds corona, de lange weg naar eindelijk bouwrealisatie waardoor de hele woningmarkt in het slot is komen te zitten en maakt dat het een veelkoppig monster is geworden waar vooral politiek grote onenigheid over is. De daaraan gekoppelde Rotterdamse Woonvisie 2030 die totaal niet meer accuraat en actueel is maar ook voor een drama op de woningmarkt in Rotterdam heeft gezorgd en nog steeds zorgt. De enorme hoeveelheid betaalbare sociale (huur en koop) woningen die steeds weer onder de sloophamer dreigen te komen (Tweebosbuurt, Fazantstraat, Pompenburg, Gerdesiaweg, etc etc), de roep om middenklasse woningen voor de politieman, verpleegkundige en leraar welke maar niet gerealiseerd worden. Daarvoor in de plaats stijgen de prijzen skyhigh van elk nieuwbouwproject en zijn alleen de rijkeren nog in staat om iets te bemachtigen. Overigens ook de woningen moeten tegenwoordig in Rotterdam skyhigh zijn met woontorens van minstens 250 meter. Dit college wil kost wat kost van Rotterdam een klein Amsterdam maken. De twee doelgroepen de starters (jongeren die hun eerste woning willen huren en/of kopen) worden volledig kaltgestellt vanwege de enorme speculatiemarkt van opkopers (beleggers en projectontwikkelaars) die de goedkope woningen inpikken en ze weer duur in de markt zetten. Geen zelfbewoningsplicht gaat dat tegenhouden, zeker niet als maar in 16 wijken dit geldt en ook nog maar tot de bouwsom van €355.000. Het aantal daklozen neemt toe en de woonvisie 2030 heeft daar allemaal geen antwoord op. En last but not least natuurlijk de ouderen die nu nog de schuld dreigen te krijgen van dit woondrama omdat ze niet doorstromen uit hun veel te grote en goedkope woningen (wat lang niet alle ouderen bezitten overigens) en waar al jaren de ouderen op woonvlak het kind van de rekening zijn. Ouderen moesten langer zelfstandig op zichzelf blijven wonen met als gevolg dat de ouderenhuisvesting gekoppeld aan de zorgfunctie (de vroegere bejaardenhuizen) volledig weggesaneerd is en er vervolgens niets meer bijgebouwd is voor senioren. Er zijn geen betaalbare seniorenwoningen met zorgfunctie dus die oudere kan helemaal niet doorstromen. De Rotterdamse woonvisie is achterhaald en dit wordt de grootste zorg van de Rotterdammer (jong en oud) voor de komende jaren; betaalbare en voldoende ruime woningen. Want een dak boven je hoofd is een primaire levensbehoefte en een samenleving die dat niet meer kan waarmaken raakt op drift.

50PLUS Rotterdam zet in op 

• Op de behoeften van de inwoners afgestemde betaalbare woningvoorraad
• Lokale regels voor het bouwen moeten waar nodig zodanig worden aangepast dat er meer leeftijdsbestendig en energiezuinig wordt gebouwd 
• Met de stijgende woningwaarde van eigen woningbezit en de hogere belastingdruk die daaruit voortkomt moet de Onroerende Zaak Belasting (OZB) beteugeld worden en mag zeker niet verder stijgen
• Gemengde wijken rekening houdende met de diverse groepen inwoners; gezinnen met kinderen, ouderen, gehandicapten, studenten, starters, allochtone inwoners e.d. 
• Geschikte en toegankelijke woningen voor ouderen en gehandicapten 
• Aanpassen van de huidige woningen van ouderen zodat ouderen in hun vertrouwde huis en buurt kunnen blijven wonen 
• Leeftijdsbestendige, voor ouderen en gehandicapten toegankelijke en energiezuinige nieuwbouw 
• Actieplan Ouderenhuisvesting naar analogie van het bewezen effectieve Landelijke Actieplan Studentenhuisvesting (LAS) 
• Woningbouwcoöperaties zorgen voor voldoende betaalbare huurwoningen voor ouderen en die hun woningvoorraad adequaat onderhouden met extra aandacht voor energiezuinig maken van de huurwoningen 
• Woningbouwcoöperaties met huren van ten hoogste 70% van de maximale huurprijs 
• Kleinere en meer betrokken woningcorporaties 
• Prestatieafspraken openbaar uitonderhandelen en prestatieafspraken meer bindend laten zijn
• Zorgen dat studentenhuisvesting aan banden gelegd wordt in reguliere woonbuurten
• Nieuwe woonconcepten van inwoners toelaten
• Integrale woon- en zorgvisie voor wijken 
• Familiehuizen, waar drie generaties van een familie met elkaar samenwonen, worden fiscaal gestimuleerd
• Klus- en huurwoningen tegen lage huren voor starters en andere groepen inwoners 
• Samenwerking tussen zorgverzekeraars en woningcorporaties centraal stellen bij seniorenhuisvesting
• Doorontwikkelen van leegstaande winkel, kantoor en bedrijfspanden tot sociale huurwoningen (herstructureren en transformeren)

Megalomane prestigeprojecten hebben geen voorkeur

Rotterdam blinkt uit in het opzetten van megalomane prestigeprojecten. En dat soort projecten staan een deugdelijk financieel beleid in de gemeente in de weg. Projecten als een nieuw stadion, museum Boymans van Beuningen, Centrale bibliotheek, Schiekadeblok, Warmtebedrijf vragen allemaal veel energie, inzet en gemeenschapsgeld. En 50PLUS Rotterdam vindt dat zonde want daardoor wordt er veel te weinig focus gelegd op de wooncrisis waar we ons in Rotterdam en in Nederland bevinden. 50PLUS Rotterdam ziet liever dat we investeren in seniorenwoningen en in zorgvoorzieningen voor ouderen.

Alleen al door de coronacrisis die nu al tegen de 2 jaar aanloopt en voorlopig nog wel een hele tijd gaat duren zie je dat de economie zware klappen krijgt. Er is een enorme wooncrisis en ondanks dat de werkeloosheid niet toeneemt zien we ook geen groei in inkomen van mensen. De zorg wordt steeds duurder en er staat een gigantische energie-armoede voor de deur. Het vraagt om een overheid die wat meer terughoudend wordt in het investeren in megalomane prestigieuze projecten zoals het Nieuwe stadion, Boymans en van Beuningen, de Centrale Bibliotheek, het Warmtebedrijf, het Schiekadeblok ed. Rotterdam kan beter financieel meer inzetten op zorg, op werkgelegenheid en op woningbouw voor alle sectoren (ook de betaalbare sociale sector) en in het bijzonder voor ouderen die seniorenwoningen moeten krijgen en daaraan gekoppeld de juiste zorg en in veilige wijken kunnen leven waar de wijkagent weer rondloopt en waar buurthuizen en andere publieke ruimtes weer toegankelijk gemaakt worden voor ouderen.