Analyse van de falende veiligheid in Rotterdam

De afgelopen jaren hebben zich gekenmerkt door een gevoel van steeds minder veiligheid op straat. Het aantal steekincidenten in de hele stad, de rellen en demonstraties zijn niet minder geworden. Straatintimidatie lijkt een vlucht te hebben genomen. Maar ook op agenten is immens bezuinigd en vooral voor ouderen is bijvoorbeeld de wijkagent een groot gemis. Ouderen leven per definitie al niet meer s’avonds buiten vanwege het grote onveiligheidsgevoel. Dat we dat anno 2021 moeten constateren is op zich al een schande en onacceptabel. Het gebrek aan veiligheidsgevoel kan echter niet opgelost worden met alleen maar meer blauw op straat en met meer mogelijkheden van politie. De patseraanpak is een druppel op de gloeiende plaat. Ook het behangen van de politie met nog meer wapens om mee te kunnen optreden werkt eerder averechts. Het onveiligheidsgevoel is ook een onderdeel van een samenleving waar cohesie en saamhorigheid zoek is en waar door armoede en uitsluiting er een tweedeling in de samenleving dreigt te ontstaan. Wijken die uitgekleed zijn op gebied van buurthuizen, markten, sociale netwerken. Waar de zorg overbelast is en waar ouderen vereenzamen.

Meer aandacht voor slachtoffers 

Niet alle Rotterdammers voelen zich veilig in hun eigen woonomgeving en niet alle wijken zijn veilig genoeg. De wijken Hillesluis, Afrikaanderwijk, Tarwewijk, Bloemhof en Tussendijken vragen nog veel aandacht om een veilige leefomgeving te worden. Bij veel bewoners staat veiligheid in de eigen buurt bovenaan hun prioriteitenlijst. Het integrale Actieprogramma Wijkveiligheid ‘Schoon. Heel. Veilig.’ van de gemeente Rotterdam zet daarom in op meer toezicht en handhaving in de Rotterdamse wijken. De veilige buitenruimte en de veiligheidsbeleving in wijken zijn daarbij erg belangrijk. Maar ook de senioren en veiligheid in de wijken van Rotterdam krijgen daarbij aandacht. Voor een veilige en rechtvaardige samenleving is het echter ook belangrijk dat er aandacht is voor de slachtoffers die ongewild betrokken worden bij bijvoorbeeld een misdrijf, bij huiselijk geweld of bij discriminatie. De gemeente Rotterdam zet met het plan ‘Meer aandacht voor slachtoffers’ hiervoor een eerste stap richting de slachtoffers van zware delicten (High Impact Crime –HIC).

50PLUS Rotterdam zet in op 

• Meer blauw zichtbaar op straat (meer politiebureaus, agenten en BOA’s)
• Aanpak van straatroven, overvallen en woninginbraken (High Impact Crime –HIC- delicten) 
• Dat 112 ook bereikbaar is via sms of andere berichtenservice 
• Criminaliteitsbestrijding en informatiepositie radicalisering opvoeren door inzet van extra agenten 
• Bewaken van de toegankelijkheid van het rechtssysteem; voor iedereen moet de gang naar de rechter mogelijk zijn 
• Dat vrijheid van meningsuiting geen vrijbrief is om anderen te beschimpen en om te schelden. Elkaar aanspreken op fatsoen moet normaal zijn. Smaad zwaarder straffen 
• Oog hebben voor mensen die niet internet – en computervaardig zijn; Voorlichting aan risicogroepen op gevaren van internetfraude

Senioren en veiligheid 

50PLUS Rotterdam besteedt veel aandacht aan het thema ‘Senioren en veiligheid’ uit het actieprogramma rond wijkveiligheid en neemt de aanbevelingen over. 50PLUS Rotterdam wil samen met de politie, de ouderenbonden een ouderennetwerk opzetten. Samen met oudere inwoners en mindervalide bewoners, voert het netwerk van politie, ouderbonden en gemeente zogeheten wijkschouwen uit. Ze gaan gezamenlijk op pad om te bekijken waar de verkeersveiligheid in de (directe) woonomgeving van ouderen verder verbeterd kan worden.

50PLUS Rotterdam zet in op 

• Preventiebijeenkomsten Senioren en Veiligheid 
• Veiligheidsofficier Ouderzorg 
• Huismeesters in seniorencomplexen 
• Voorkomen colportage (van deur tot deur verkoop) 
• Cursus Whatsapp voor senioren 
• Lokmiddelen; “track and trace” 

Leve de wijkagent/de wijk BOA (Buitengewoon Opsporingsambtenaar)

Elke inwoner heeft recht op veilige leefomgeving. Het belangrijkste aspect van openbare verlichting is dat mensen zich bij duisternis veilig in de openbare ruimte kunnen bewegen, met goed zicht maar ook zichtbaar voor anderen. Onderzoek wijst uit dat criminaliteit met 20 procent kan afnemen bij verbeterde openbare verlichting.

50PLUS Rotterdam zet in op 

• Goede straatverlichting & duidelijk zichtbare oversteekplaatsen 
• Inzet en zichtbaarheid van de wijk/buurtagenten als herkenbare eerste aanspreekpunt in de wijken
• Ondersteunen en blijven inzetten op initiatieven vanuit de samenleving
• Snel reageren op klachten over onveilige situaties 
• Meer aandacht voor veiligheid in het openbaar vervoer 
• Optreden tegen mishandeling van ouderen 
• Aandacht voor slachtoffers van bijvoorbeeld huiselijk geweld, discriminatie, ed. 
• Geweld tegen publieke dienstverleners niet tolereren door de daders aan te pakken zowel strafrechtelijk alsook civielrechtelijk 
• Schone en veilige openbare toiletten plaatsen 

Woonoverlast aanpakken 

Woonoverlast komt vaak voor en kan grote gevolgen voor het woongenot van de slachtoffers hebben. Voorbeelden van woonoverlast zijn geluidsoverlast, asociaal gedrag, burenruzies, huisdieren, agressie en bedreiging, pesterijen, vernielingen, vervuiling en stankoverlast, drugsoverlast. ‘De Aanpak Woonoverlast’ van de gemeente begint met het voorkomen van woonoverlast (preventie) en eindigt in het uiterste geval van overlast door de ontruiming van de woning. Bij woonoverlast zijn er veelal ook andere zaken als het zijn van zorgbehoevend, het bezighouden met criminele activiteiten en dergelijke aan de orde. Vaak komen bij de overlastgever ook kinderen in het geding. Met de hulp van woningcorporaties, het openbaar ministerie, de politie, zorginstellingen én met de inwoners kan woonoverlast snel beëindigd worden. Gemeenten kunnen tegen woonoverlast optreden met een waarschuwing of een uithuisplaatsing. Met het eerste middel bereiken ze vaak te weinig en het tweede middel is vaak te zwaar om in te zetten. Het initiatiefwetsvoorstel ‘Gemeenten moeten meer opties krijgen om op te treden tegen woonoverlast’ van het Tweede Kamerlid Tellegen geeft daarom gemeenten een extra instrument: De burgemeester kan overlastgevers specifieke gedragsaanwijzingen geven.

Daarbij valt te denken aan

• Het muilkorven van een agressieve hond,
• Het zachter zetten van muziek en een bezoekersverbod.
• Overlastgevers tijdelijk uit huis plaatsen

In Rotterdam zijn de eerste Skaeve Huse in gebruik genomen. Skaeve Huse, Deens voor raar huis, is een bijzondere woonvorm bedoeld voor die bewoners van de stad die zich niet aan een gewone woonomgeving of niet aan een zorginstelling aanpassen, omdat ze dit niet kunnen of niet willen. Skaeve Huse is wonen onder begeleiding zonder prikkels van de omgeving die leiden naar gedrag dat woonoverlast veroorzaakt en is het uiterste middel wanneer geen andere aanpak van een overlastgever helpt. Skaeve Huse zorgt ervoor dat woonoverlast tegengegaan wordt en dat de rust in woonwijken terugkeert. Skaeve Huse-bewoners kunnen op termijn terugkeren naar woonwijken, Skaeve Huse is niet bedoeld als ‘eindstation’.

50PLUS Rotterdam zet in op 

• Vooropstellen van de slachtoffers van woonoverlast bij de aanpak woonoverlast 
• Eerder en strenger aanpakken van woonoverlast 
• Realiseren van vuurwerkvrije zones en gemeentelijk professioneel vuurwerk. Er komt een vuurwerkverbod voor particulieren 
• Controle op snelheidsovertreders op snelwegen en in wijken door gebruik te maken van moderne technieken 

Wietteelt reguleren 

Drugsgebruik en -handel zijn een vorm van sociale overlast die in de Veiligheidsmonitor in de top 5 van overlastvormen staan. De overlast versterkt de onveiligheidsgevoelens van buurtbewoners. Vaak is moeilijk onderscheid te maken tussen reguliere horecaoverlast en coffeeshopoverlast. Niet alleen in woonbuurten of stadscentra is er sprake van drugsoverlast. Ook rond voorzieningen voor chronische psychiatrische patiënten komt overlast voor. Ongeveer een derde van de patiënten is verslaafd. Bij opvangvoorzieningen voor drugsverslaafden en gebruiksruimten is ook sprake van drugsoverlast. De totale ervaren overlast in de stad neemt overigens vaak af door dergelijke opvangvoorzieningen. Het belangrijkste instrument tegen drugsoverlast en -criminaliteit is de Opiumwet. De Opiumwet stelt het in het bezit hebben van, de productie en de handel in drugs strafbaar.

50PLUS Rotterdam zet in op 

• Opstellen en uitvoeren van een convenant of beheerplan over hoe de drugsoverlast bij opvangvoorzieningen te beperken 
• Stevig toezicht op verkooppunten. Hierbij zijn het leeftijdscriterium (vanaf 18 jaar), het niet aanwezig zijn van harddrugs en de afstand tot scholen (minimaal 500 meter) van belang 
• Intensivering van opsporing van handel en productie harddrugs 
• Duidelijk, actief en integraal ontmoedigingsbeleid voor alcohol, roken en drugs 
• Gemeente moet een duidelijk, actief en integraal ontmoedigingsbeleid voeren t.a.v. alcohol, roken, drugs, gokken en gamen

Leeftijdsdiscriminatie aanpakken 

Discriminatie is het ongelijk behandelen van mensen op basis van persoonlijke kenmerken die er in die situatie niet toe doen. Zo kan iemand worden afgewezen voor een baan omdat zij een vrouw is, uitgescholden worden op straat omdat hij homo is of een discotheek niet worden binnengelaten vanwege zijn of haar donkere huidskleur. Discriminatie op grond van ras, nationaliteit, sekse, arbeid, godsdienst/levensovertuiging, handicap/chronisch ziekte, seksuele gerichtheid en op grond van leeftijd is in de Wet Gelijke behandeling opgenomen. Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau blijkt dat discriminatie op grond van leeftijd de meest genoemde discriminatiegrond is in leeftijdsgroepen vanaf 45. De groep 55-64 jarigen springt eruit: 12% in deze leeftijdsgroep heeft discriminatie ervaren op grond van zijn of haar leeftijd. De discriminatie-ervaringen spelen zich bijna allemaal af in combinatie met het zoeken naar werk.

50PLUS Rotterdam zet in op 

• Bestrijden van alle vormen van discriminatie en in het bijzonder tegen leeftijdsdiscriminatie (moet hoog op elke agenda komen en blijven) 
• Dierenleed wordt bestreden. Dierenmishandeling wordt stevig gehandhaafd

• Asociaal verkeersgedrag aanpakken

In overeenstemming met de landelijke 50PLUS standpunten staat 50PLUS Rotterdam voor:

• Een streng, rechtvaardig en humaan vreemdelingenbeleid
• Het opnemen van een beperkt aantal vluchtelingen, naar rato verdeeld over Nederland en op basis van de bevolkingsdichtheid en beschikbaarheid van sociale woningen
• Introductie van een ‘nieuwkomersverklaring’ (net als in België?)
• Bestrijden van mensensmokkel door strengere straffen
• Zoveel mogelijk opvang van vluchtelingen in de eigen regio
• Daar waar het kan, tegen een dubbele nationaliteit