Een kind in de bijstand, voor sommigen is dat een familietraditie, voor anderen betekent het vette pech in het leven. Maar wat alle ouders ongeacht alles steeds zullen doen is hun kind zoveel mogelijk ondersteunen. Die ondersteuning kent vele vormen, het gaat van oppas-oma tot een extraatje bij de koffie of het samen op vakantie gaan waarbij de ouders meer betalen dan het kind.
De participatiewet geeft gemeenten de mogelijkheid om ieder extraatje dat ouders (of goede vrienden) verstrekken in mindering te brengen op de uitkering. Maar is dat redelijk?
Een voedselpakket van de Voedselbank wordt namelijk niet in mindering gebracht op de uitkering, een gift van tweedehands kleding ook niet en zo zijn er meer sociale bronnen die mensen met een klein inkomen ondersteunen. Alleen bij een gift van ouders of vrienden komt de gemeente om de hoek kijken en wordt de uitkering gekort.
Recent was er weer een uitspraak van de rechter in een boodschappentas-zaak1. De ouders helpen de dochter jarenlang met een boodschappentas en de gemeente vordert die gift terug waardoor € 7.000 aan bijstand terugbetaald moet worden en de dochter ook nog een boete van € 3000 krijgt. Veel ouders leven daarom in angst wanneer zij ook een boodschappentas met voedingsmiddelen afleveren bij een kind in de bijstand. De angst dat het kind gesnapt wordt en door de giften verder van huis is dan ooit, met (nog meer) schulden en een geschonden vertrouwen.
Nog treuriger wordt deze al dramatische absurde werkelijkheid wanneer er een erfenis te verdelen valt. Volgens de Participatiewet hebben gemeenten het recht om uitgekeerde bijstand terug te vorderen wanneer een niet-opeisbare vordering vrijvalt.
Als bijvoorbeeld een ouder komt te overlijden, krijgen de kinderen een niet-opeisbare vordering op de langstlevende ouder. Wanneer vervolgens de langstlevende ouder ook komt te overlijden valt de niet-opeisbare vordering vrij. Op dat moment hebben gemeenten het recht de bijstand die is betaald aan de bijstandsgerechtigde tussen het overlijden van de eerste oudere tot het vrijvallen vanwege het overlijden van de tweede ouder terug te vorderen. Soms gaat die vordering wel tien jaar of meer terug. Meld een erfgenaam de erfenis niet, dan kan hij bovendien een boete krijgen.
Op deze manier houden mensen die de erfenis het beste kunnen gebruiken er het minste van over. Maar is dat eerlijk?
50PLUS Rotterdam heeft in de zomer van 2019 met een armoede challenge meegedaan om van € 50 per week rond te komen. Voortkomend uit die armoede challenge is toen door 50PLUS Rotterdam een initiatiefvoorstel2 ingediend welke exact refereert aan de problematiek die hierboven is verwoord.
50PLUS Rotterdam schrikt van de berichtgeving en de effecten die nu 2 jaar na dato nog steeds met regelmaat 50PLUS Rotterdam en de media bereiken. In navolging van de vragen die door het CDA in de Tweede Kamer zijn gesteld aan de minister stelt ook 50PLUS Rotterdam deze vragen en meer aan het college.
